Tramp: “Cənubi Afrika artıq G20-də olmamalıdır”
ABŞ Prezidenti Donald Tramp Cənubi Afrikanın İsrailin Qəzzada törətdiyi soyqırımı ilə bağlı mövqeyinə etiraz olaraq Yohannesburqda keçiriləcək G20 sammitinə qatılmayacağını bəyan edib.
Tramp bu fikrini cümə axşamı Mayamidə keçirilən Amerika Biznes Forumu zamanı səsləndirib. O, Cənubi Afrika rəsmilərinin Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinə İsrailin Qəzzada törətdiyi müharibə cinayətləri və soyqırım aktına dair iddia qaldırmasına qəzəbini ifadə edib.
“Cənubi Afrika artıq ‘böyük iyirmilikdə’ olmamalıdır. Orada baş verənlər çox pisdir. Mən ora getməyəcəyəm və ölkəmizi təmsil etməyəcəyəm,” – deyə Tramp bildirib.
G20 sammitinə qarşı davamlı boykot çağırışları
Tramp hələ aprel ayında da Yohannesburqda keçiriləcək G20 görüşünə qatılmaq niyyətində olmadığını açıqlamışdı. O zaman prezident, “torpaq müsadirəsi və soyqırımı kimi mövzular müzakirə olunursa, belə bir görüşə necə qatıla bilərik?” – demişdi.
ABŞ Dövlət katibi Marko Rubio da ilin əvvəlində Cənubi Afrikada keçiriləcək sammiti boykot edəcəyini bəyan etmişdi. Pretoriya isə Vaşinqtonun təzyiqlərinə boyun əyməyəcəyini açıq şəkildə bildirib.
Cənubi Afrikanın İsrailə qarşı hüquqi addımları
Cənubi Afrika hökuməti 2024-cü ilin noyabrında İsraili Qəzzada həyata keçirdiyi əməliyyatlara görə soyqırımı konvensiyasını pozmaqda ittiham edərək Haaqa Məhkəməsinə müraciət etmişdi. Rəsmi Pretoriya məhkəməyə təqdim etdiyi sübutlarda İsrail rəhbərlərinin “soyqırımı törətmək niyyəti”ni göstərən ifadələrə yer vermişdi.
Qəzzada 2023-cü ilin 7 oktyabrından bəri davam edən İsrail hücumları nəticəsində təxminən 69 min fələstinli, o cümlədən 20 min uşaq həlak olub, 170 mindən çox insan yaralanıb. Ekspertlər dağıntılar altında qalanların da nəzərə alınması ilə real itkilərin yüz minlərlə ola biləcəyini bildirirlər.
Tramp-Ramafosa görüşündə gərginlik
2025-ci il mayın 21-də Tramp Cənubi Afrika Prezidenti Siril Ramafosanı Ağ Evdə qəbul edib. Görüş zamanı Tramp Cənubi Afrikada “ağlara qarşı soyqırımı” iddialarını əks etdirən videolar və qəzet kəsiklərini təqdim edib.
Tramp iddia edib ki, “ağ fermerlərin torpaqları zorla əlindən alınır və onlar qətlə yetirilir”, hökumətin isə buna göz yumduğunu söyləyib. Ramafosa bu iddiaları qəti şəkildə rədd edərək bildirib ki, “bu, hökumət siyasəti deyil” və ölkədəki zorakılığın bütün vətəndaşlara təsir etdiyini vurğulayıb.
Bir çox beynəlxalq media orqanları Trampın bəyanatlarını “əsassız” adlandırıb və Cənubi Afrikada ağlara qarşı məqsədli hücumların sübut olunmadığını qeyd edib.
Cənubi Afrika G20-də qlobal islahat çağırışı edir
Prezident Ramafosa parlamentdə çıxışı zamanı bildirib ki, Yohannesburqda keçiriləcək G20 Liderlər Sammiti qlobal maliyyə sistemində islahatlar aparmaq və gəlir bərabərsizliyini azaltmaq məqsədi daşıyır. O vurğulayıb ki, Cənubi Afrikanın G20 sədrliyi “daha sabit və ədalətli beynəlxalq maliyyə arxitekturası” qurmağa yönəlib.
