İsraildə əks-miqrasiya yeni zirvəyə çatdı
İsraildə uzun illərdir davam edən hərbi əməliyyatlar, siyasi böhran və iqtisadi çöküş nəticəsində ölkədən kütləvi gedişlər rekord həddə çatıb. Ekspertlər vəziyyəti “İsrailin müasir tarixində ən böyük əks-miqrasiya dalğası” kimi qiymətləndirir. İşğal altındakı ərazilərdə yaşayan minlərlə israilli daha sabit ölkələrə köçməyə üstünlük verir.
Analitiklər qeyd edirlər ki, daimi müharibə rejimi üzərində qurulan iqtisadiyyat artıq öz sərhədinə çatıb. İsrailin həm daxili, həm də xarici siyasətindəki qeyri-müəyyənlik cəmiyyətin geniş təbəqələrində etimadsızlıq yaradıb və bu da əks-miqrasiyanı gücləndirib.
Miqrasiya illər əvvəl başlayıb, bu gün isə pik həddə çatıb
İsraildə əhalinin kütləvi köçü bir neçə il əvvəl — hökumətin mübahisəli məhkəmə islahatları və Qəzzaya qarşı müharibələr fonunda başlanmışdı. Lakin son illərdə hərbi əməliyyatların genişlənməsi və iqtisadi göstəricilərin pisləşməsi nəticəsində proses daha da sürətləndi.
Rəqəmlər böhranın dərinliyini göstərir
Son üç il ərzində ölkəni tərk edənlərin sayı dramatik dərəcədə artıb:
-
2021: 37 000 nəfər
-
2022: 55 300 nəfər (46% artım)
-
2023: 82 700 nəfər (təxminən 50% artım)
Mütəxəssislər bildirirlər ki, 2020–2024-cü illərdə ümumilikdə 145 000 israilli işğal altındakı əraziləri tərk edib. Bu, İsrailin müasir tarixində görünməmiş demoqrafik geriləmədir.
Siyasi və iqtisadi sistemdə kritik çatlar
İsraildə iqtisadiyyatın hərbiləşdirilməsi, artan təhlükəsizlik xərcləri, infrastruktur böhranı və sosial gərginlik geniş əhali kütləsi üçün dözülməz vəziyyət yaradıb. Gələcək perspektivlərin qeyri-müəyyənliyi israillilərin ölkədən çıxmasına əsas motivasiya kimi göstərilir.
Ekspertlər xəbərdarlıq edir ki:
-
davamlı müharibə iqtisadiyyatı ölkəni dayanıqsız vəziyyətə salır,
-
əhali itkisi ölkənin sosial strukturunu zəiflədir,
-
uzunmüddətli perspektivdə dövlət idarəçiliyi və iqtisadi sabitlik təhlükə altına düşə bilər.
