İnflyasiya proqnozları üstələdi
Türkiyə Statistika İnstitutunun (TÜİK) açıqladığı rəsmi məlumata görə, sentyabr ayında illik inflyasiya 33,29%-ə yüksəlib. Bu göstərici həm aylıq, həm də illik səviyyədə əvvəlki proqnozları üstələyib. Xüsusən ərzaq məhsulları, mənzil kirayəsi və təhsil haqlarındakı kəskin bahalaşma qiymət artımlarını sürətləndirib.
Aylıq inflyasiya isə avqustda qeydə alınan 2,04%-dən sonra sentyabrda 3,23%-ə çatıb. Bu, son bir ilin ən yüksək göstəricilərindən biri kimi dəyərləndirilir.
Tarixi müqayisə və gözləntilər
Sentyabrdakı artım, ötən ilin mayında qeydə alınan 75,4%-lik rekord həddən sonra ilk əhəmiyyətli yüksəliş kimi qiymətləndirilir. “Röyters” agentliyinin sorğusuna görə, analitiklər illik inflyasiyanı 32,5%, aylıq göstəricini isə 2,6% həcmində proqnozlaşdırmışdılar. Faktiki nəticələr bu gözləntiləri xeyli üstələyib.
Faiz siyasəti dilemması
Türkiyə Mərkəzi Bankı son aylarda ardıcıl olaraq uçot dərəcəsini endirib. İyulda 300 baza bəndi, avqustda isə əlavə 250 baza bəndi azaldaraq 40,5%-ə qədər eniş etmişdi. Bank inflyasiya dinamikasına əsaslanaraq monetar yumşalma tempini yavaşıda biləcəyini bildirsə də, son rəqəmlər bu siyasətin davamlılığını sual altına salıb.
Maliyyə bazarlarının tanınmış analitiklərindən Tim Aş sosial media platforması “X”də yazaraq bildirib: “Təəssüf ki, bu nəticələr göstərir ki, Mərkəzi Bank faizləri bu qədər tez və sərt endirməklə səhvə yol verib. İndi isə çətinliklə bərpa etdikləri etibarlılığın bir hissəsini itirirlər.”
Gələcək perspektiv
Ekspertlərə görə, inflyasiyanın yüksək qalması hökumətin iqtisadi sabitləşdirmə planlarına mənfi təsir edə bilər. Mərkəzi Bankın yaxın aylarda ya monetar yumşalma tempini tamamilə dayandıracağı, ya da qiymət artımlarını cilovlamaq üçün daha sərt addımlar atacağı ehtimal olunur.