Bakıda ravvinlər zirvəsi və İsrailin planı
Batı Asiya üzrə iranlı ekspert Mehdi Əzizi “Mehr” agentliyinə müsahibəsində İsrailin Bakıda təşkil etməyi planlaşdırdığı “ravvinlər zirvəsi”ni şərh edib. O bildirib ki, bu tədbir sadəcə dini toplantı yox, həm də İsrailin Qafqaz regionunda mövqelərini gücləndirmə cəhdi kimi dəyərləndirilməlidir.
Əzizinin sözlərinə görə, İsrail hökuməti Bakı ilə münasibətləri yalnız tərəfdaşlıq deyil, həm də nüfuz sahəsi kimi görür. O, Azərbaycan rəhbərliyinin daxili ictimai dəstəkdən məhrum olduğunu və mövcudluğunu təmin etmək üçün xarici siyasətdə güzəştlərə getdiyini iddia edib.
Böhranı Qafqaza daşımaq planı
Ekspert bildirib ki, İsrail ABŞ-la birgə Fələstin böhranını Yaxın Şərqdən Qafqaza daşımağa çalışır. Bunun bir neçə səbəbi var:
-
İranın coğrafi yaxınlığı və “İslam Müqaviməti” ideyasının burada güclü olması;
-
Sovet İttifaqının dağılmasından sonra yaranmış, xarici təsirlərə açıq müstəqil dövlətlərin mövcudluğu;
-
Azərbaycan-Ermənistan münaqişəsinin xarici müdaxilələrə əlverişli zəmin yaratması.
İsrailin legitimlik axtarışı
Əzizi qeyd edib ki, 7 oktyabr hadisələrindən sonra İsrailin ərəb ölkələri ilə normallaşma prosesi zəifləyib, hətta Qətər kimi ölkələrdə də bu istiqamətdə ciddi çətinliklər yaşanır. Buna görə də, Tel-Əviv Qafqazı – xüsusilə də Azərbaycanı yeni layihə üçün start nöqtəsi kimi görür.
Onun sözlərinə görə, Bakıda ravvinlər zirvəsi İsrailin özünü regionda legitim göstərmək cəhdinin bir hissəsidir. Lakin bu siyasət Azərbaycan cəmiyyətinin milli və dini kimliyinə ziddir və geniş müqavimətlə qarşılanır.
İranın mövqeyi və ehtimal olunan nəticələr
Əzizi vurğulayıb ki, proses İran üçün birbaşa təhlükə yaratmasa da, Tehran daim Bakının İsraillə yaxınlaşmasına qarşı xəbərdarlıq edib. İranın əlində bu siyasətlə mübarizə aparmaq üçün dini və mədəni yaxınlıqdan qaynaqlanan ciddi təsir imkanları var.
O, əlavə edib ki, Azərbaycan xalqının əksəriyyətinin şiə olması səbəbindən İsrailin bu istiqamətdə atacağı addımlar həm daxildə, həm də regionda güclü müqavimətlə üzləşəcək.
Əzizi yekunda bildirib ki, İsrailin Qafqazda nüfuzunu genişləndirməsi asan olmayacaq. Onun sözlərinə görə, Azərbaycan daxilindəki ictimai-siyasi müxalifət və regional güc balansı bu cəhdlərə ciddi maneələr yaradacaq.
