Trampdan “tarixi gün” açıqlaması
ABŞ Prezidenti Donald Tramp, Ağ Evdə İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu ilə birgə mətbuat konfransında Qəzza üçün hazırladığı yeni sülh planının detalları barədə danışıb. O, bu günü “Yaxın Şərqdə sülh baxımından tarixi gün” adlandıraraq, “əbədi sülh” ümidini dilə gətirib.
Tramp “sülh prinsipləri” adlandırdığı təşəbbüsü rəsmən təqdim edərək, planın ərəb liderlərinin dəstəyi ilə formalaşdığını bildirib. Onun sözlərinə görə, bir sıra ərəb və müsəlman ölkələrinin rəhbərləri Qəzza planına dəstək ifadə edib.
Planın əsas şərtləri
Trampın açıqladığı plana görə, HƏMAS təklifi qəbul edəcəyi halda, 72 saat ərzində Qəzzadakı bütün israilli əsirlər azad olunacaq. Eyni zamanda, tərəflər Qəzzanın silahsızlaşdırılması və HƏMAS-ın hərbi strukturunun ləğvi barədə razılıq əldə edəcək.
ABŞ Prezidenti bildirib ki, İsrail ordusu Qəzzadan mərhələli şəkildə çıxacaq və bunun üçün ayrıca vaxt cədvəli hazırlanacaq.
HƏMAS rədd edərsə…
Tramp xəbərdarlıq edib ki, əgər HƏMAS planı qəbul etməsə, İsrailə HƏMAS-ı “tamamilə məhv etmək” üçün “yaşıl işıq” veriləcək. O, Netanyahuya “məhdudiyyətsiz dəstək” göstəriləcəyini vurğulayıb.
Qəzzanın idarə olunması
Plan çərçivəsində HƏMAS-ın Qəzzanın idarə edilməsində heç bir formada iştirakına icazə verilməyəcək. Bunun əvəzinə beynəlxalq qurumların iştirakı ilə “Sülh Şurası” adlı yeni idarəetmə mexanizmi yaradılacaq. Tramp həmçinin ərəb və müsəlman ölkələrinin Qəzza əhalisinə yardım üçün müdaxiləyə hazır olduğunu açıqlayıb.
Qətərlə üçtərəfli mexanizm
ABŞ Prezidenti, Qətər Baş naziri Məhəmməd bin Əbdülrəhman Əl Tani və Netanyahu ilə “məhsuldar” üçtərəfli telefon danışığının keçirildiyini də açıqlayıb. Trampın sözlərinə görə, məqsəd gələcəkdə səhvlərin qarşısını almaq və dialoqu gücləndirməkdir.
O əlavə edib ki, Qətər HƏMAS-ı razılığa gətirmək üçün fəal rol oynamağa hazırdır.
Fələstin dövlətçiliyi məsələsi
Tramp açıqlamasında Netanyahu ilə fikir ayrılıqlarına da toxunub. O, baş nazirin Fələstin dövlətinin yaradılmasına qarşı olduğunu anladığını bildirərək, “İsrail buradan heç yerə getməyəcək, lakin region ölkələri ilə birgə yaşamalıdır” deyib.
Ağ Ev isə günün əvvəlində bəyan etmişdi ki, “İsrail və HƏMAS müharibənin dayandırılması üçün razılaşmaya çox yaxındır” və Trampın Netanyahu ilə görüşdə 21 maddəlik sülh planını müzakirə edəcəyi açıqlanmışdı.
