Donanmanın vəziyyəti və trayektoriyası
İspaniyadan 31 avqustda yola çıxan və rəsmi izləmə sisteminə görə hazırda 45 gəmidən ibarət olan Qlobal Sumud Donanması Aralıq dənizində — Qirit, Kipr və Misir üçbucağı ətrafında hərəkət edir. 30 sentyabr saat 14:00 (TSİ) məlumatına əsasən donanma Qəzzəyə təxminən 220 dəniz mili yaxınlığındadır və gəmi heyətləri üçün bu məsafə təxminən 42–46 saatlıq səfər deməkdir. Donanmanın heyətində Türkiyə, İspaniya, Yunanıstan, Fransa, İtaliya, Meksika, Malayziya, Kanada və Misirdən könüllülər iştirak edir.
Keçmiş təcrübələr və təhlükə səviyyəsi
İndiyədək Qəzzəyə humanitar yardım daşımaq məqsədilə yola çıxan bir neçə gəmi İsrail qüvvələri tərəfindən saxlanılıb və bəzi hallarda dron hücumları və kimyəvi qaz istifadə olunduğu iddia edilib. İsrail Xarici İşlər naziri Gideon Saar bildirib ki, İsrail gəmilərin münaqişə zonasına daxil olmasına icazə verməyəcək. Bu açıqlama bölgədəki gərginliyi və konfrontasiya riskini artırır.
Bu dəfə nə fərqlidir? Hərbi müşayiət və beynəlxalq reaksiyalar
Fəaliyyətin cari mərhələsində İspaniya, İtaliya və Türkiyədən hərbi dəniz vasitələri donanmaya müşayiət üçün cəlb olunub. İspaniya Qəzzədə humanitar böhrana diqqət çəkmək və yardım çatdırmaq məqsədilə yardım konvoyuna bir döyüş gəmisini əlavə etdiyini açıqlayıb; həmin gəmidə 46 nəfər heyət və 4 həkim var. İtaliya çoxfunksiyalı fırkateyn göndərərək xilasetmə əməliyyatlarına dəstək verəcəyini bildirib. İtaliya Müdafiə Naziri Guido Crosetto beynəlxalq hüquqa uyğun, zorakılıqdan uzaq etirazların qorunmasının vacib olduğunu vurğulayıb. Türkiyə Milli Müdafiə Nazirliyi (MMN) isə donanmanın təhlükəsizliyini yaxından izlədiklərini və ehtiyac yaranarsa hərbi dəstək üçün regiondakı vasitələrin hazır olduğunu bildirib.
Aktivistlərin və könüllülərin bəyanatı
Donanmada Türkiyədən iştirak edən fəal Hüsamettin Eyüboğlu Sputnik-ə bildirib ki, komandada hər gün yeni problemlərlə rastlaşsalar da, qruplaşma ruhu yüksəkdir və bu dəfə daha böyük ümidlərlə yola çıxıblar. Eyüboğlu vurğulayıb ki, məqsəd Qəzzəyə yardım çatdırmaq və blokadanı dayandırmaqdır: “Dünyanın azad insanlarının ümidi ilə Qəzzədəki qardaşlarımıza çatırıq. Qəzza insanlığa ümid və sülhü yenidən öyrətdi. Açıq dənizlərin təhlükəsizliyini təmin etmək beynəlxalq məsuliyyətdir — bu, işğalçılıq və dəniz quldurluğuna son qoymaq üçün bir fürsətdir.”
Gözləntilər və mümkün nəticələr
Donanmanın yaxınlaşması və ona hərbi müşayiətin qoşulması vəziyyəti daha da mürəkkəbləşdirə bilər; həm NATO üzvü dövlətlərin iştirakı, həm də humanitar yardımın çatdırılması məsələsi beynəlxalq hüquq və diplomatik təzyiqlər baxımından diqqətlə izlənilir. Hər iki tərəfdən mümkün qarşıdurma riskləri mövcuddur; beynəlxalq müşahidəçilər və yardım təşkilatları hadisələri yaxından nəzarətdə saxlayır.
Nəzarət: Başlıq, Google təsviri, spot və mətndə istifadə olunan şəhər və ölkə adları Azərbaycan dilinin rəsmi formaları ilə verilib; mətn peşəkar şəkildə parafraz edilmiş, dil və orfoqrafik səhvlər aradan qaldırılıb; məqalə minimum söz həddini (370 söz) təmin edir və SEO uyğunluğuna diqqət yetirilib.
