Yanacaq qiymətləri yenidən artırılır
Tarif Şurasının qərarına əsasən, 2026-cı il yanvarın 1-dən Aİ-92 markalı avtomobil benzininin və dizel yanacağının qiymətləri artırılacaq. Qərara görə, Aİ-92 markalı benzinin 1 litrinin qiyməti 5 qəpik bahalaşaraq 1 manat 15 qəpik, dizel yanacağının 1 litri isə 10 qəpik artaraq 1 manat 10 qəpik təşkil edəcək.
Rəsmi açıqlamada bildirilir ki, son illərdə iri şəhərlərdə əhalinin sayının artması, eləcə də şəhərətrafı ərazilərdə məskunlaşmanın genişlənməsi nəqliyyat sistemləri və sərnişin daşımaları üçün əlavə yük yaradıb. Mövcud infrastrukturun dayanıqlılığının qorunması və xidmət keyfiyyətinin artırılması məqsədilə maliyyə mexanizmlərinə yenidən baxılması zəruri hesab olunub.
“İctimai nəqliyyat” Fondu və yol vergisi
Xatırladılır ki, 2025-ci ilin sentyabr ayında “İctimai nəqliyyat” Məqsədli Büdcə Fondu yaradılıb. Tarif Şurasının məlumatına görə, Fondun formalaşma mənbələrindən biri avtomobil benzini, dizel və maye qazın hər litrinə tətbiq olunan yol vergisidir.
Qanunvericilikdə dəyişiklik
Qanunvericiliyə edilən dəyişikliklərə əsasən, yanacağın hər litrinə görə yol vergisi 7 qəpik müəyyən edilib. Məhz bu dəyişiklik yanacaq tariflərinə yenidən baxılmasını şərtləndirib. Toplanan vəsaitin ictimai nəqliyyatın inkişafına, xidmətlərin keyfiyyətinin yüksəldilməsinə və yol hərəkətinin təhlükəsizliyinin təmin olunmasına yönəldiləcəyi bildirilir.
Qeyd edək ki, Tarif Şurası daha əvvəl — 2024-cü il iyulun 1-dən Aİ-92 markalı benzinin qiymətini 10 qəpik artıraraq 1 manat 10 qəpik, dizel yanacağının qiymətini isə 20 qəpik artıraraq 1 manat müəyyən etmişdi.
Elektrik və qaz üçün sabit abonent haqqı
Yanacaqla yanaşı, Tarif Şurası elektrik enerjisi və təbii qaz üzrə də yeni tarif mexanizmini təsdiqləyib. Qərara əsasən, 2026-cı il yanvarın 1-dən etibarən istehlak səviyyəsindən asılı olmayaraq, qaz və elektrik enerjisi üçün aylıq sabit abonent haqqı tətbiq olunacaq.
Aylıq ödəniş məbləğləri
Elektrik enerjisi üzrə mənzil və fərdi evlər, eləcə də bir fazalı enerji istifadə edən kiçik müəssisələr aylıq 1 manat ödəyəcək. Üç fazalı enerji istifadə edən böyük müəssisələr üçün isə bu məbləğ 3 manat müəyyən edilib.
Təbii qaz üzrə də oxşar yanaşma tətbiq olunur. Belə ki, mənzil və fərdi evlər, həmçinin kiçik müəssisələr üçün aylıq abonent haqqı 1 manat, iri sənaye obyektləri üçün isə 3 manat olacaq.
Yeni qərarın mahiyyəti və gözləntilər
İndiyədək vətəndaşlar yalnız istifadə etdikləri elektrik enerjisi və qazın həcminə görə ödəniş edirdilər. Yeni qərarla isə istehlakdan asılı olmayan sabit abonent haqqı tətbiq edilir. Tarif Şurası bildirir ki, bu addım infrastrukturun saxlanması, xidmətlərin göstərilməsi və əməliyyat xərclərinin istehlakçılar arasında balanslı bölüşdürülməsi məqsədi daşıyır.
Qurumun açıqlamasında vurğulanır ki, bir çox ölkələrdə oxşar sabit ödəniş mexanizmləri mövcuddur və bu yanaşma enerji təchizatının davamlılığı baxımından vacib hesab olunur. Ekspertlər isə qeyd edirlər ki, rəsmi olaraq “qiymət artımı” kimi təqdim edilməsə də, bu qərar istehlakçılar üçün hər ay əlavə məcburi ödəniş deməkdir.
