Artan hava pozuntularına qarşı addım
İsveç müdafiə naziri Pol Yonsun Cümə günü yayılan açıqlamasında ölkənin dron əleyhinə müdafiə imkanlarını gücləndirmək üçün əlavə 3,5 milyard İsveç kronu (təxminən 367,11 milyon ABŞ dolları) ayırmağı planlaşdırdığını bildirib. Nazir təhlükənin artdığını vurğulayaraq son vaxtlar baş verən hava pozuntularının müasir müharibələrdə havadan gələn təhdidin böyük və artan hissə olduğunu xatırladıb və bu istiqamətdə müdafiənin gücləndirilməsinin zəruriliyini qeyd edib.
Hansı sistemlər alınacaq?
Yonsunun açıqlamasına görə, vəsait dronları vurmaq qabiliyyətinə malik əleyhinə sistemlərin alınmasına, dronlarla dronları təqib edə bilən və qarşıdrons strategiyası həyata keçirə bilən kəşfiyyat dronlarının yerləşdirilməsinə, həmçinin elektronik nəzarət və siqnal-sındırma (jamming) avadanlıqlarının quraşdırılmasına xərclənəcək. Bu tədbirlər həm hava məhdudiyyətlərini, həm də mülki və hərbi infrastrukturun müdafiəsini gücləndirməyi hədəfləyir.
Avropada dron müşahidələri və narahatlıq
Avropa hava məkanında son vaxtlar qeydə alınan dron müşahidələri qitədə bir sıra narahatlıqlar yaradıb. Bu hallar bəzi aviaşirkətlər və hava nəqliyyatı operatorları üçün pozuntulara səbəb olub və Ukrayna tərəfdarları olan ölkələrdə mümkün hücum riskinə dair suallar qaldırıb. Rusiya isə bu kimi iddialarda bir neçə dəfə adının çəkilməsinə qarşı çıxaraq müdaxilə etdiyini inkar edib. İsveçin bu investisiya qərarı məhz həmin artan risklər fonunda qəbul edilir.
NATO üzvlüyü və koordinasiya ehtiyacı
Stokholmün NATO üzvü kimi Rusiyanın və digər qeyri-dövlət və ya dövlət aktorlarının yaratdığı hava təhdidlərinə qarşı həm milli, həm də ittifaq çərçivəsində koordinasiyanı artırmaq istədiyi bildirilir. Müdafiə naziri əlavə resursların alınmasının yalnız İsveçin müdafiə qabiliyyətini deyil, həmçinin NATO çərçivəsində kollektiv müdafiəni də gücləndirəcəyini vurğulayıb.
Gələcək perspektivlər
Müdafiə xərclərinin bu istiqamətə yönəldilməsi texnologiyanın sürətlə dəyişdiyi dövrdə ölkələrin yeni hibrid və asimmetrik təhdidlərə adaptasiyasının bir hissəsi kimi qiymətləndirilir. İsveçin qərarı digər Avropa ölkələrinə də eyni sahəyə sərmayəni artırmaq çağırışı kimi qəbul oluna bilər. Həmçinin bu addım Avropa hava məkanının təhlükəsizliyinin və mülki aviaya etibarlılığın qorunmasına yönəlmiş daha geniş strategiyanın elementi hesab olunur.
