Tehran və digər şəhərlərdə genişmiqyaslı anım tədbirləri
İranın paytaxtı Tehran da daxil olmaqla bir neçə şəhərində 1980-ci illərdə baş vermiş İraqın İrana qarşı təcavüz müharibəsində şəhid olmuş 300 naməlum döyüşçü üçün kütləvi vida mərasimləri keçirilib. Tədbirlər Həzrət Fatimə Zəhranın (s.ə) şəhadət günü ilə üst-üstə düşdüyü üçün ölkə üzrə xüsusi ehtiramla qeyd olunub.
Cəmiyyətin bütün təbəqələrindən olan insanlar bazar ertəsi gün boyu təşkil edilən mərasimlərdə iştirak edərək müharibə şəhidlərini yad ediblər. Tehran şəhərində Müqəddəs Müdafiə dövrünə aid 100 şəhid üçün böyük yürüş təşkil olunub. Tədbirdə ali hərbi rəhbərlik, dövlət rəsmiləri, şəhid ailələri və minlərlə vətəndaş iştirak edib.
Şəhidlərin son mənzilə yola salınması
Tehrandakı yürüş zamanı naməlum şəhidlərin nəşi müxtəlif məkanlara — universitetlərə, dini seminariyalara, dövlət qurumlarının binalarına və bir neçə ictimai parka aparılaraq dəfn edilib. Eyni vaxtda ölkənin digər şəhərlərində də 200 naməlum şəhid torpağa tapşırılıb. Bu, ölkədə həm birlik, həm də müharibənin ağır mirasına ehtiramın ifadəsi kimi qiymətləndirilir.
Qeyd olunur ki, şəhidlərin böyük hissəsinin nəşi hələ də İranın qərb və cənub-qərb bölgələrində — müharibənin ən ağır döyüş meydanlarında aşkar edilir.
Rəsmi çıxışlar: “Şəhidlik ruhu milli təhlükəsizliyin dayağıdır”
Tehrandakı əsas mərasimdə İran Polis Təşkilatının rəisi general Əhməd Rza Radan çıxış edərək 1979-cu il İslam İnqilabının qələbəsi, səkkizillik Müqəddəs Müdafiə və 45 il ərzində müxtəlif fitnələrin dəf edilməsinin şəhidlik və fədakarlıq ruhunun əhəmiyyətini bir daha göstərdiyini bildirib.
Generalın sözlərinə görə, ölkənin müdafiə qüdrəti təkcə hərbi texnika və silahlarla deyil, “şəhidlik və fədakarlıq mədəniyyəti” ilə güclənir:
“Hərbi imkanlar nə qədər inkişaf etsə də, şəhidlik və özünü fəda etmə mədəniyyəti olmadıqda bu imkanlar zərbə almağa açıq qalır.”
Müharibənin tarixi və ağır nəticələri
Səkkiz il davam edən və 20-ci əsrin ən uzunmüddətli müharibəsi kimi tarixə düşən İraq–İran müharibəsi 22 sentyabr 1980-ci ildə Səddam Hüseynin hücumu ilə başlayıb. Səddam həmin dövrdə bir çox Qərb və regional ölkələrdən ciddi maliyyə və hərbi dəstək alırdı.
Şəhidlər və Veteranlar Fondunun məlumatına görə, müharibə illərində 218 867 iranlı şəhid olub və ya itkin düşüb. Müharibə 1988-ci ildə İranın BMT Təhlükəsizlik Şurasının 598 saylı qətnaməsini qəbul etməsi ilə başa çatıb. Qətnamədə Səddam Hüseyn müharibənin başlatdığı tərəf kimi göstərilirdi.
1990-cı ilin avqustunda isə həmin qətnamə çərçivəsində əsirlərin qarşılıqlı azad edilməsi prosesi başladılıb.
