“Haaretz”: İsrail ordusu 10 mindən çox itki verib
İsrailin “Haaretz” qəzetinin məlumatına görə, Qəzza zolağında davam edən müharibə zamanı İsrail ordusu 10 mindən çox itki verib — ölən və yaralıların sayı bu rəqəmi keçib. Lakin qəzet yazır ki, bütün bu itkilərə baxmayaraq, hökumət ultraortodoks yəhudilərin (haridilərin) hərbi xidmətdən yayınmasına şərait yaradır.
Qəzetin məlumatına əsasən, İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahu və müdafiə naziri Yisrael Kats “haridi”lərin hərbi xidmətə çağırılmasının qarşısını almaq üçün müxtəlif hüquqi və siyasi yollar tətbiq edirlər.
Ali Məhkəmədə gərgin müzakirə
“Haaretz” yazır ki, çərşənbə günü İsrail Ali Məhkəməsində “İdarəetmənin keyfiyyəti hərəkatı” və digər ictimai təşkilatların hökumətə qarşı qaldırdığı iddia üzrə iclas keçirilib. Təşkilatlar hökumətin on minlərlə yəhudi dini məktəbi tələbəsini (yeşiva tələbələrini) dərhal hərbi xidmətə çağırmasını tələb edirlər.
Məhkəmə iclasında iştirak edən beş hakim və hüquqşünaslar açıq şəkildə bildiriblər ki, hökumət “haridi”lərin cəlb edilməsində tam uğursuz olub. “Haaretz”in yazdığına görə, Netanyahu və Kats bu prosesin qarşısını məqsədli şəkildə alırlar.
Uzadılmış xidmət, azad olunan “haridilər”
Qəzet qeyd edir ki, Netanyahu hökuməti ehtiyatda olan əsgərlərin xidmət müddətini rekord səviyyədə uzadıb, hətta orduda xidmət edənlərin müddətini dörd ay artırıb. Buna baxmayaraq, “haridilər” üçün tam əks istiqamətdə addımlar atılıb — onların hərbi xidmətdən azad olunmasına imkan yaradan qanun layihəsi hazırlanıb.
Nəticədə, “haridi” gənclərin orduya qoşulma səviyyəsi kəskin şəkildə azalıb. Qəzet yazır ki, bu vəziyyət “10 mindən çox əsgər itkisinə baxmayaraq, hökumətin prioritetlərinin təhrif olunduğunu” göstərir.
“Netanyahu və Kats cavab verməlidirlər”
“Haaretz” qeyd edir ki, Ali Məhkəmə təkcə prokurorluq nümayəndələrini deyil, birbaşa Netanyahu və Katsı dinləməlidir. Qəzet yazır:
“Onlar izah etməlidirlər ki, necə olur ki, ehtiyatda olan, ailəli 30–40 yaşlı kişilər yüzlərlə gün xidmətə çağırılır, amma haridili gənclərə tam azadlıq verilir.”
“Hökumət iflas edib”
Qəzetin redaksiya məqaləsində bildirilir ki, “İsrail hökuməti haridilərin orduya cəlbində tam uğursuzluğa düçar olub” və bu vəziyyət nə məhkəmə, nə ordu, nə də polis sisteminin günahıdır. Əsl səbəb “ölkənin təhlükəsizliyinə cavabdeh iki rəhbərin — Netanyahu və Katsın siyasi susqunluğudur”.
“Haaretz” hesab edir ki, Ali Məhkəmə yalnız tənqidlə kifayətlənməməli, hökuməti konkret addımlar atmağa məcbur etməlidir:
“Onlar problemin kökünə enməli, hökuməti və müdafiə nazirini ordunun və məhkəmə sisteminin haridiləri xidmətə cəlb etməsi üçün bütün vasitələri təmin etməyə məcbur etməlidirlər.”
Siyasi böhran dərinləşir
İsrail cəmiyyətində “haridilərin hərbi xidmətdən azad olunması” uzun illərdir böyük narazılıq doğurur. Qəzza müharibəsində minlərlə əsgərin ölümündən sonra bu mövzu daha da kəskinləşib. Ekspertlərə görə, Netanyahu hökuməti bu məsələni həll etmədikcə, həm orduda, həm də ictimaiyyət arasında etimad böhranı dərinləşəcək.
