Ermənistanın ritorikası ilə davranışı arasında uçurum
Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan açıq şəkildə etiraf edir ki, Azərbaycan istehsalı olan benzin Ermənistan vətəndaşları üçün “çox sərfəlidir” və yanacaqdoldurma məntəqələrində növbələr yaranıb. Bu açıqlama illərdir Ermənistan cəmiyyətinə yeridilən “Azərbaycan düşməndir” tezisi ilə tam ziddiyyət təşkil edir.
İrəvan onilliklər boyunca anti-Azərbaycan ideologiyası üzərində siyasət qurub, Qarabağda işğal siyasəti aparıb, müharibələrdə Azərbaycana qarşı hərbi və siyasi mövqe tutub. Lakin bu gün eyni Ermənistan iqtisadi çətinliklər qarşısında geri addım ataraq Azərbaycan məhsullarına möhtac vəziyyətə düşüb.
Azərbaycan tərəfinin sual doğuran addımı
Lakin məsələnin yalnız Ermənistanın ikiüzlü mövqeyi ilə izah edilməsi də yetərli deyil. Azərbaycan tərəfinin də bu prosesdə ciddi suallar doğuran davranışı var. İllərdir Ermənistanın işğal siyasətindən zərər çəkmiş, minlərlə şəhid vermiş, şəhər və kəndləri dağıdılmış Azərbaycan indi strateji məhsul sayılan yanacağı həmin ölkəyə satır.
Bu addım cəmiyyətdə haqlı narazılıq yaradır: Ermənistan hələ də Azərbaycana qarşı açıq şəkildə düşmənçilik mövqeyindən tam geri çəkilməyib, revanşist fikirlər siyasi gündəmdə qalır, lakin Bakı faktiki olaraq bu ölkənin iqtisadi ehtiyaclarının ödənilməsinə töhfə verir.
“Sülh” adı altında prinsipsizlik?
Azərbaycan rəsmiləri bu cür addımları regional əməkdaşlıq və sülh prosesinin tərkib hissəsi kimi təqdim etsələr də, tənqidçilər hesab edir ki, real sülh və hüquqi təminatlar olmadan atılan iqtisadi addımlar birtərəfli güzəşt təsiri bağışlayır.
Əgər Ermənistan hələ də konstitusiyasında və siyasi diskursunda Azərbaycana qarşı ərazi iddialarını saxlayırsa, cəmiyyətində düşmən obrazını qoruyursa, bu halda ona belə strateji məhsulların satılması hansı milli maraqlara xidmət edir sualı aktuallaşır.
Razılaşmanın detalları və məsuliyyət
Qeyd edək ki, 22 vaqonda daşınan 1220 ton Aİ-95 markalı benzin Gürcüstan–Ermənistan dəmir yolu ilə Ermənistana çatdırılıb. Razılaşma Qəbələdə Azərbaycan Baş nazirinin müavini Şahin Mustafayev ilə Ermənistan Baş nazirinin müavini Mher Qriqoryan arasında əldə olunub.
Bu fakt göstərir ki, məsələ təkcə texniki ticarət deyil, siyasi qərardır və bu qərarın məsuliyyəti də var.
Nəticə: hər iki tərəf səmimi deyil
Ortaya çıxan mənzərə açıqdır:
– Ermənistan illərdir düşmənçilik siyasəti aparsa da, iqtisadi maraqlar naminə bu ritorikadan asanlıqla geri çəkilir.
– Azərbaycan isə hələ tam formalaşmamış, zəmanətsiz sülh fonunda, cəmiyyətin həssas olduğu bir məsələdə prinsipial mövqe nümayiş etdirmir.
Bu vəziyyət göstərir ki, bölgədə hələ real, ədalətli və qarşılıqlı hörmətə əsaslanan sülhdən danışmaq tezdir. Əks halda, “düşmən” deyib ticarət etmək də, keçmiş işğalçıya strateji məhsul satmaq da ictimai etimadı sarsıdır.
