İran: Avropa ilə danışıqlar artıq mənasızdır
İranın xarici işlər naziri Abbas Əraqçi bildirib ki, Tehranın baxışına görə Avropa “troikası” (Almaniya, Fransa və Böyük Britaniya) ilə danışıqlar aparmaq üçün artıq heç bir siyasi və diplomatik zəmin qalmayıb. Nazir bu fikri şənbə günü İran televiziyasına müsahibəsində səsləndirib.
Əraqçinin sözlərinə görə, “Vaşinqton BMT Baş Assambleyası çərçivəsində İranla birbaşa danışıqlar aparmaq istədiyini” bildirib və bu mesaj ABŞ-ın Yaxın Şərq üzrə xüsusi elçisi Stiv Vitkof tərəfindən Tehrana çatdırılıb.
Nazir qeyd edib ki, Tehran bu təklifə cavab olaraq danışıqların yalnız Avropa “troikası”nın nümayəndələrinin və Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin (BAEA) baş direktoru Rafael Qrossinin iştirakı ilə mümkün ola biləcəyini bildirib. “Lakin Qrossi bu görüşdə iştirakdan imtina edib,” – deyə Əraqçi vurğulayıb.
“ABŞ mövqeyini tez-tez dəyişir”
İran XİN rəhbəri bildirib ki, ABŞ uzun müddətdir nüvə danışıqlarına regional məsələləri də daxil etməyə çalışır, lakin Tehran buna icazə verməyib. “Vaşinqtonun mövqeləri daim dəyişir, bu da onun qeyri-ciddiliyini göstərir,” – deyə o əlavə edib.
Əraqçi bir daha vurğulayıb ki, İranın “qırmızı xətti” xalqın milli maraqlarıdır: “Uranın zənginləşdirilməsi bizim haqqımızdır və bundan imtina etməyəcəyik. Amma əgər beynəlxalq ictimaiyyətə proqramımızın sülhməramlı xarakterini sübut etmək tələb olunursa, buna açığıq.”
Nazir Avropa ölkələrini “müstəqil qərar vermək qabiliyyətini itirməkdə” ittiham edib və bildirib ki, əgər ABŞ ədalətli və İran xalqının mənafeyinə hörmət edən yeni plan təklif etsə, Tehran onu nəzərdən keçirməyə hazırdır.
Qəzza və regional siyasət
Əraqçi Qəzza ilə bağlı da açıqlama verib. O, ABŞ-ın xüsusi elçisi Vitkofla Qəzza məsələsində heç bir görüş keçirilmədiyini bildirərək, İranın “İsrailin cinayətlərini dayandıracaq hər bir təşəbbüsü dəstəklədiyini” vurğulayıb.
Nazir qeyd edib ki, Qəzzada atəşkəs qərarı yalnız “müqavimət hərəkatı və Fələstin xalqına” məxsusdur. “Heç kim onların adından qərar qəbul edə bilməz,” – deyə o bildirib.
Əraqçi əlavə edib ki, “İsrail etibarlı tərəf deyil və tarix göstərir ki, o, heç vaxt öhdəliklərinə sadiq qalmayıb. Livan təcrübəsi bunun bariz nümunəsidir.”
İran–ABŞ münasibətləri və “Əbraham” sazişləri
Nazir bildirib ki, ABŞ son dövrlərdə Qəzza ilə bağlı bir sıra “yaxşı vədlər” versə də, Tehranda bu vədlərin yerinə yetirilməsinə dair ciddi şübhələr qalır. “Çoxsaylı regional ölkələrin xarici işlər nazirləri də bu məsələdə eyni narahatlığı bölüşür,” – deyə Əraqçi qeyd edib.
O, həmçinin “Əbraham sazişlərini” “Fələstin xalqının hüquqlarını məhdudlaşdırmaq üçün hazırlanan təhlükəli plan” adlandırıb və İranın bu prosesə heç vaxt qoşulmayacağını bəyan edib.
Ticarət məsələsinə toxunan Əraqçi bildirib ki, “əgər ABŞ İranın ticarət gəmilərinə qarşı sanksiya bəhanəsi ilə hər hansı problem yaratsa, Tehran da eyni şəkildə cavab verəcək. Gərginliyin artması heç kimin maraqlarına xidmət etmir.”
