Çin ABŞ-a qarşı liman rüsumu addımı atdı
Çin Xalq Respublikasının Nəqliyyat Nazirliyi bu gün bəyan edib ki, ABŞ-a məxsus gəmilərə qarşı yeni “xüsusi liman rüsumu” tətbiq olunacaq. Qərar ABŞ administrasiyasının, xüsusilə də sabiq prezident Donald Tramp dövründə Çin gəmilərinə qarşı tətbiq etdiyi oxşar rüsumlara cavab xarakteri daşıyır.
Nazirliyin məlumatına əsasən, bu qərar 14 oktyabr 2025-ci ildən qüvvəyə minəcək. Qərara görə, ABŞ şirkətlərinə, təşkilatlarına və ya fərdlərinə məxsus gəmilər, həmçinin Amerika bayrağı altında üzən və ya payının azı 25 faizi ABŞ-a məxsus olan gəmilər bu ödənişə cəlb ediləcək.
Rüsumların məbləği mərhələli şəkildə artacaq
Yeni qaydalara əsasən, ABŞ gəmiləri Çin limanlarında hər bir ton xalis yüka görə 400 yuan (təxminən 56 ABŞ dolları) ödəniş edəcək. Rüsumların mərhələli şəkildə artırılması da planlaşdırılır: 2026-cı il aprelin 17-dən 640 yuan, 2027-ci ildən 880 yuan və 2028-ci ildən isə 1120 yuan məbləğində rüsum tətbiq olunacaq.
Nazirlik əlavə edib ki, eyni səfər çərçivəsində bir neçə Çin limanında dayanan gəmilər üçün ödəniş yalnız birinci limanda alınacaq. Hər gəmi üzrə bu xüsusi rüsum il ərzində maksimum beş səfərə qədər tətbiq ediləcək.
Pekinin addımı Vaşinqtonun qərarına cavabdır
Bu qərar, ABŞ-ın Çin mənşəli və ya Çin tərəfindən idarə olunan gəmilərə tətbiq etdiyi rüsumlara cavab olaraq qəbul edilib. ABŞ administrasiyası həmin gəmilər üçün hər səfərə görə 80 ABŞ dolları məbləğində rüsum müəyyən etmişdi.
Bundan əlavə, Çin istehsalı olan gəmiləri idarə edən qeyri-çinli operatorlara iki seçim təklif olunur: ya hər ton üçün 23 ABŞ dolları, ya da hər 20 fut konteyner üçün 154 ABŞ dolları ödəniş.
Ticarət əlaqələrində gərginlik artır
Çin Nəqliyyat Nazirliyi bildirib ki, ABŞ-ın bu addımı beynəlxalq ticarət prinsiplərini və iki ölkə arasında imzalanmış dəniz ticarəti sazişini pozur. Nazirlik bu vəziyyətin dəniz nəqliyyatında ciddi pozuntulara və ticarət axınında qeyri-sabitliyə səbəb olduğunu vurğulayıb.
Analitiklərin fikrincə, bu qarşılıqlı rüsum qərarları iki ölkə arasında dəniz ticarətinə əlavə gərginlik gətirəcək və qlobal logistika bazarına da təsir göstərə bilər.
