İlin yekunlarına dair mətbuat konfransı
Dekabrın 26-da xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov ilin yekunlarına həsr olunmuş mətbuat konfransı keçirib. Nazir çıxışında Azərbaycan-Ermənistan sülh prosesi, Rusiya ilə münasibətlər, eləcə də Avropa qurumları ilə əlaqələrə dair geniş açıqlamalar verib.
Rusiya ilə münasibətlər və AZAL təyyarə qəzası
Nazir bildirib ki, Azərbaycan–Rusiya münasibətlərində yaranmış gərginliyin əsas səbəbi AZAL-a məxsus sərnişin təyyarəsinin qəzaya uğraması ilə bağlı məsələdir. Onun sözlərinə görə, Rusiya İstintaq Komitəsinin sədri Aleksandr Bastrıkin tərəfindən Azərbaycana göndərilən məktubda cinayət işinə xitam verilməsi barədə məlumatın yer alması ciddi təəccüb doğurub.
Ceyhun Bayramov qeyd edib ki, həmin məktuba aidiyyəti qurumlar tərəfindən rəsmi cavab verilib. Nazir xatırladıb ki, təyyarənin vurulması faktı bir müddət sonra Rusiya tərəfindən etiraf edilib və kompensasiya ödəniləcəyi açıqlanıb. Azərbaycan tərəfinin gözləntisi bu prosesin tam və şəffaf şəkildə icra olunmasıdır.
Xatırladaq ki, 2024-cü il dekabrın 25-də AZAL-ın Bakı–Qroznı reysi üzrə uçan təyyarəsi Aktau yaxınlığında qəzaya uğrayıb, nəticədə 38 nəfər həlak olub. İlkin araşdırmalar hadisənin Rusiya hava məkanında xarici müdaxilə nəticəsində baş verdiyini göstərib. Bu hadisə iki ölkə arasında ciddi diplomatik gərginliyə səbəb olub.
“Rus Evi”nin fəaliyyəti tam dayandırılıb
Nazir bildirib ki, Azərbaycanda fəaliyyət göstərən “Rus Evi”nin ləğvi prosesi artıq tam başa çatıb. Onun sözlərinə görə, bu qurum uzun müddət qeydiyyatsız fəaliyyət göstərib və məsələ ilə bağlı son təmaslar bir neçə həftə əvvəl baş tutub.
Ceyhun Bayramov qeyd edib ki, Rusiyanın təyin etdiyi ləğvedicilər Bakıya gələrək proseduru yekunlaşdırıblar və Azərbaycan tərəfi yarımçıq məsələlərin həlli üçün lazımi dəstəyi göstərib. Nazir vurğulayıb ki, “Rus Evi” ilə bağlı artıq açıq qalan heç bir məsələ yoxdur.
Ermənistanla sülh sazişi üçün əsas şərtlər
XİN rəhbəri çıxışında Azərbaycan–Ermənistan münasibətlərinə də toxunub. O bildirib ki, paraflanmış sülh sazişinin imzalanması üçün Ermənistan Konstitusiyasında dəyişiklik edilməsi və TRIPP layihəsi üzrə öhdəliklərin tam yerinə yetirilməsi vacibdir.
Nazir xüsusilə Ermənistan Konstitusiyasında Müstəqillik Aktına istinadın dəyişdirilməsinin Azərbaycan üçün prinsipial məsələ olduğunu vurğulayıb. Bayramov qeyd edib ki, bu dəyişiklik nə qədər tez həyata keçirilərsə, müsbət addımlar da bir o qədər tez mümkün olacaq.
TRIPP layihəsinə toxunan nazir bildirib ki, Naxçıvanla quru əlaqəsinin yaradılması 2020-ci il razılaşmalarında nəzərdə tutulsa da, Ermənistan bu illər ərzində öz ərazisində heç bir praktiki addım atmayıb.
Avropa qurumları ilə münasibətlər
Ceyhun Bayramov Avropa Parlamentinin Azərbaycana qarşı qəbul etdiyi son qətnaməni də şərh edib. Onun sözlərinə görə, Avropa ilə münasibətlər kontekstində müxtəlif yanaşmalar mövcuddur. Bəzi Avropa qurumları Azərbaycanla əlaqələri inkişaf etdirmək istəsə də, Avropa Parlamenti və AŞPA kimi təsisatlar ikitərəfli münasibətlərdə neqativ gündəlik formalaşdırır.
Nazir vurğulayıb ki, Milli Məclis Avropa Parlamentinin qətnaməsinə tutarlı cavab verib. O əlavə edib ki, əgər 2025-ci ildə Avropanın bəzi qurumları Azərbaycanla münasibətləri normallaşdırmaq istəsələr, rəsmi Bakı buna müsbət cavab verəcək.
AŞPA ilə bağlı mövqe
Xatırladaq ki, 2023-cü ilin yanvarında AŞPA Azərbaycan nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərini dayandırıb. Buna səbəb kimi demokratik institutlar, seçki prosesləri və insan hüquqları ilə bağlı iddialar göstərilib. Azərbaycan tərəfi bu qərarı qərəzli hesab edərək Assambleyadakı fəaliyyətini dərhal dayandırıb.
Nazir bildirib ki, dekabrın 18-də qəbul edilən qətnamə ilə bağlı ayrıca hesabat verməyi zəruri hesab etmirlər və Azərbaycanın mövqeyi dəyişməz olaraq qalır.
