Komitə altıncı dəfə Azərbaycanda
Sentyabrın 22-dən oktyabrın 3-dək Avropa Şurasının İşgəncənin və Qeyri-insani və ya Ləyaqəti Alçaldan Rəftar və ya Cəzanın Qarşısının Alınması üzrə Komitəsinin (CPT) nümayəndə heyəti Azərbaycanda səfərdə olub. Bu, Komitənin ölkəyə altıncı səfəridir.
CPT-nin məlumatına görə, səfərin əsas məqsədi hüquq-mühafizə orqanlarının nəzarətində, cəzaçəkmə və psixiatrik müəssisələrdə saxlanılan şəxslərin saxlanma şəraitini, onlarla rəftarı və hüquqi təminatlarını araşdırmaq olub.
Azərbaycan hakimiyyəti ilə görüşlər
Səfər zamanı nümayəndə heyəti müxtəlif dövlət qurumlarında görüşlər keçirib. Komitə üzvləri əvvəlki səfərlərdən sonra Azərbaycan hökumətinin CPT-nin tövsiyələrinə cavab olaraq həyata keçirdiyi tədbirləri də qiymətləndirib.
Səfərin sonunda Komitə Azərbaycan hakimiyyətinə ilkin müşahidələrini təqdim edib. Hesabatın yekun variantı isə yaxın aylarda hazırlanaraq Avropa Şurasının prosedurlarına uyğun şəkildə açıqlanacaq.
Əməkdaşlığın bərpası istiqamətində siqnal
Xatırladaq ki, 2024-cü ilin iyulunda CPT bəyanat yayaraq Azərbaycanın Komitə ilə əməkdaşlıq etmədiyini bildirmişdi. Bu vəziyyət Avropa Şurası Parlament Assambleyasında (AŞPA) da rezonans doğurmuş, qurumun prezidenti Teodoros Rusopulos Bakıdan əməkdaşlığın bərpasını tələb etmişdi.
Azərbaycanın AŞPA-dakı səsvermə hüququ həmin ilin əvvəlindən dondurulub. Rəsmi səbəb kimi insan hüquqları sahəsində öhdəliklərin yerinə yetirilməməsi göstərilib. Cavab olaraq, Azərbaycan hökuməti Avropa Şurası ilə əməkdaşlığı dayandırdığını bəyan etmişdi.
Lakin sentyabrın 23-də prezident İlham Əliyevin Nyu-Yorkda BMT-nin mənzil-qərargahında Avropa Şurasının baş katibi Alen Berse ilə görüşü tərəflər arasında dialoqun yenidən bərpa oluna biləcəyi barədə siqnal kimi qiymətləndirilir.
Hesabat yaxın aylarda açıqlanacaq
Komitənin qaydalarına əsasən, səfərlərə dair hesabatlar adətən bir neçə ay ərzində hazırlanır və yalnız müvafiq üzv dövlətin razılığı ilə ictimaiyyətə təqdim olunur.
CPT 2022-ci ildə Azərbaycana səfəri ilə bağlı hesabatı açıqlamış, orada saxlanılan şəxslərlə pis rəftar və işgəncə iddialarından narahatlıq ifadə etmişdi.
Yeni səfərin nəticələrinə dair hesabatın 2025-ci ilin ilk aylarında dərc ediləcəyi gözlənilir.