Aİ ABŞ-la gömrük razılaşmasına əlavə zəmanətlər daxil etmək niyyətindədir
Avropa İttifaqına üzv ölkələr ABŞ-la imzalanmış gömrük tarifləri razılaşmasına əlavə müdafiə mexanizmləri daxil etmək üçün müzakirələri intensivləşdirib. “Reuters”in məlumatına görə, 27 üzv ölkə narahatdır ki, ABŞ-dan mümkün idxal artımı Avropa sənayesinə zərər vura bilər, buna görə də müqaviləyə əlavə təminatlar əlavə olunmasını tələb edir.
Razılaşmanın mövcud şərtləri
2024-cü ilin iyul ayının sonunda əldə olunmuş ilkin razılaşmaya əsasən:
-
Vaşinqton Aİ-dən idxal olunan məhsullara 15% gömrük vergisi tətbiq edir;
-
Aİ isə ABŞ-dan gətirilən bir sıra sənaye məhsullarına tətbiq edilən vergiləri aradan qaldırır;
-
əsasən dəniz məhsulları və bəzi kənd təsərrüfatı məhsulları üçün gömrüksüz kvotalar tətbiq edilir.
Bu razılaşmanın qüvvəyə minməsi üçün həm Aİ Şurasının, həm də Avropa Parlamentinin təsdiqi tələb olunur.
Aİ ölkələrinin tələbi: Zərərə səbəb olarsa tariflər dondurulsun
Üzv ölkələr istəyir ki, Aİ-yə mümkün idxal artımı:
-
Avropa sənayesinə real zərər vursa,
-
və ya zərər riski yaratsa,
Aİ Komissiyası tarif dəyişikliklərini qismən və ya tam şəkildə dayandırmaq səlahiyyətinə malik olsun.
Həmçinin Avropa Komissiyasından tələb olunur ki, gömrük dəyişikliyinin təsirlərini 2028-ci ilin sonuna qədər qiymətləndirib hesabat təqdim etsin. Bu tarix ABŞ prezident seçkilərinin bitməsindən dərhal sonraya təsadüf edir.
Razılaşmanın taleyini Aİ Şurası və Parlament birlikdə müəyyən edəcək
Razılaşma üzrə yekun mətn, Aİ ölkələri ilə Avropa Parlamenti arasında aparılacaq danışıqlardan sonra formalaşacaq. Parlament 2026-cı ilin yanvarında öz mövqeyini müəyyən etməyi planlaşdırır.
Parlament əlavə zəmanət mexanizmləri və ABŞ razılaşmanı pozduğu təqdirdə cavab tədbirləri nəzərdə tutur.
Parlamentin tələbi: ABŞ polad və alüminium rüsumlarını ləğv etməlidir
Aİ Parlamenti ABŞ-ın 2024-cü ilin avqustunda:
-
polad,
-
alüminium,
-
həmçinin 407 növ törəmə məhsula
tətbiq etdiyi 50%-lik tariflərin ləğv edilməsini tələb edir. ABŞ bunu etməzsə:
“Aİ ABŞ məhsullarına eyni tarifləri tətbiq etməkdə davam edəcək.”
