Aİ Ukraynaya 140 milyard avroluq kredit üçün hüquqi mexanizm hazırlayır
Avropa İttifaqı Ukraynanın maliyyə dayanıqlığını qorumaq və uzunmüddətli dəstəyi davam etdirmək məqsədilə Rusiyaya məxsus dondurulmuş aktivlərdən istifadə üçün yeni hüquqi sənəd üzərində işləyir. Təşəbbüs, Kiyevin maliyyə ehtiyatlarının 2026-cı ilin ikinci rübündə tükənəcəyi barədə proqnozların fonunda gündəmə gəlib.
Avropa Komissiyasının sədri Ursula fon der Lyayen bu gün Fransanın Strasburq şəhərində çıxış edərək bildirib ki, Komissiya “lazımi hüquqi mətni təqdim etməyə hazırdır”. O vurğulayıb ki, Aİ üzv dövlətləri elə bir mexanizm yaratmalıdırlar ki, “xərclərin yükü yalnız Avropa vergiödəyicilərinin üzərinə düşməsin”.
Belçikanın tələbləri prosesə təsir edir
Məlumata görə, danışıqlar son aylarda ləngiyib. Buna səbəb Belçikanın dondurulmuş aktivlərin istifadəsi ilə bağlı daha güclü hüquqi təminat tələb etməsi olub. Rusiyanın Mərkəzi Bankına aid və böyük həcmi Belçikada saxlanılan bu vəsaitlərlə bağlı riskin təkbaşına üzərinə düşməsini Brüssel qəbul etmir.
Belçika həmçinin Moskvanın mümkün məhkəmə iddialarına qarşı Aİ daxilində güclü kollektiv hüquqi müdafiə mexanizmi tələb edir. Rusiya tərəfi isə aktivlər üzərində iddia hüququnu saxlayacağını dəfələrlə bəyan edib.
140 milyard avroluq kredit paketi
Hazırlanan plan Aİ-yə Rusiya Mərkəzi Bankının dondurulmuş aktivlərindən əldə olunan gəlirləri və ya bu aktivləri təminat kimi istifadə edərək Ukraynaya 140 milyard avroluq kredit ayırmağa imkan verəcək. Bu mexanizm həm Kiyevin iqtisadi sabitliyini dəstəkləmək, həm də fon der Lyayenin sözləri ilə desək “xərcləri üzv dövlətlər arasında ədalətli şəkildə bölüşdürmək” məqsədi daşıyır.
Ukraynanın maliyyə ehtiyacları artır
Aİ rəsmiləri bildirirlər ki, Ukraynanın resursları 2026-cı ilin ikinci rübündə tükənə bilər. Müharibənin davam etməsi və infrastrukturun məhv olması Kiyevin xarici dəstəyə daha çox ehtiyac yaratdığını göstərir. Buna görə də Avropa tərəfi kredit mexanizmini mümkün qədər tez yekunlaşdırmaq niyyətindədir.
Hüquqi və siyasi müzakirələr davam edir
Yeni sənədin qəbulu üçün Aİ ölkələrinin yekdil razılığı tələb olunur. Belçika başda olmaqla bir neçə üzv dövlət hüquqi risklərin dəqiq şəkildə bölüşdürülməsini zəruri hesab edir. Sənədin yaxın aylar ərzində təqdim olunması gözlənilsə də, diplomatik mənbələr müzakirələrin çətin keçdiyini bildirirlər.
