Gizli dəstəyin ifşası
İsrail mediası ABŞ əsilli 6 milyarderin – Con Koum, Maykl Dell, Bil Akman, Mark Benioff, Lerri Ellison və Maykl Blumberqin – İsrail ordusuna milyardlarla dollar maliyyə dəstəyi göstərdiyini açıqlayıb. Bu yardımlar açıq şəkildə bəyan olunmasa da, İsrailin iqtisadi, hərbi və texnoloji sahələrdə güclənməsində əsas paya sahibdir.
Lerri Ellison – texnologiya nəhəngi
“Oracle” şirkətinin rəhbəri Lerri Ellison İsrail ordusunun ən böyük donorlarından biri kimi tanınır. Şirkət dünyanın 145-dən çox ölkəsində fəaliyyət göstərir və Yaxın Şərqdə də böyük investisiyalara malikdir. Ellison “İsrail Ordusunun Dostları” təşkilatına ən iri ianəçilərdən biri olub.
Con Koum – WhatsApp-ın qurucusu
Ukrayna əsilli yəhudi Con Koum “səssiz donor” kimi tanınır. Onun xeyriyyə fondu Avropa Yəhudiləri Assosiasiyasına 17 milyon dollar, AIPAC-a isə 2 milyon dollar bağışlayıb. Forbes İsrailin 2025 siyahısına görə, onun sərvəti 16,3 milyard dollardır.
Maykl Dell – texnologiya və hərbi müqavilələr
“Dell Technologies” şirkətinin sahibi Maykl Dell İsraildə kibertəhlükəsizlik və texnologiya sahəsində böyük sərmayələr yatırıb. 2023-cü ildə İsrail Müdafiə Nazirliyi ilə 150 milyon dollarlıq müqavilə imzalayan Dell, həmçinin xeyriyyə fondu vasitəsilə Yəhudi layihələrinə 15 milyon dollar ayırıb.
Bil Akman – sərmayə və siyasət
“Pershing Square” şirkətinin rəhbəri Bil Akman İsraili açıq şəkildə dəstəkləyir. O, Harvard Universitetini “antisemit siyasət”də günahlandıraraq İsrailə qarşı çıxan tələbələrin işə götürülməsinin qarşısını almağa çalışıb. 2023-cü ilin oktyabrından sonra İsrailə maliyyə dəstəyini daha da artırıb.
Mark Benioff – Salesforce və İsrail startapları
“Salesforce” və “Time” şirkətlərinin sahibi Mark Benioff İsrail startaplarını satın alaraq və araşdırma mərkəzləri açaraq ölkənin texnoloji gücünə ciddi töhfə verib. O, həmçinin humanitar yardım təşkilatı “United Hatzalah”a böyük ianələr edib.
Maykl Blumberq – media və siyasət dəstəyi
Maliyyə və media nəhəngi Maykl Blumberq son illərdə İsrailə 100 milyon şekeldən çox ianə edib. Onun siyasi dəstəyi və ümumilikdə 17 milyard dollarlıq xeyriyyə yardımlarının mühüm hissəsi İsrailin xeyrinə yönəlib.
Nəticə və təsirlər
Bu milyarderlərin gizli maliyyə dəstəyi İsrailin hərbi texnologiyalarını gücləndirərək regionda müharibələrin uzanmasına səbəb olur. Qlobal biznes maraqları səbəbindən açıq şəkildə elan edilməyən bu yardımlar, humanitar dəyərlərin iqtisadi və siyasi mənfəətlər qarşısında geri plana keçdiyini göstərir.